De kostenberekening van KPMG voor de bewaarplicht van internetaanbieders schiet tekort. Dat zegt Simon Hania, technisch directeur van XS4ALL , de onafhankelijke internetaanbieder van KPN, in een reactie op het nieuws over het KPMG-rapport van gisteren.
Minister Donner liet KPMG onderzoeken wat de financiele gevolgen zijn van een eventuele invoering van een plicht voor telecom- en internetaanbieders om verkeersgegevens van telefonie, internettoegang en e-mail vast te leggen.
"KPMG heeft op zich kundig werk verricht. Maar ze verlaat zich geheel op het eerdere rapport en op theoretische berekeningen. Het lijkt erop of er in de opdracht geen ruimte is geschapen om na te gaan hoe het in de praktijk werkt."
Het eerste bezwaar van Hania betreft de geschatte omvang van het verkeer: "Er is geextrapoleerd voor heel internet en dan op honderd en tweehonderd procent. Maar de praktijk is niet zo eenvoudig. Bovendien is die verdubbeling, dus die tweehonderd procent, sinds het uitkomen van het oudere rapport, al bereikt."
En de exponentiele groei van het verkeer gaat door. Dat zit echter vooral in video- en audioverkeer en dat zou wat betreft het boekstaven van IP-registratie niet evenredig veel meer bewaarplicht hoeven opleveren. Hania is het daar niet mee eens: "Ook daarvoor moet je veel gegevens vastleggen. Bovendien staat ons een IP-versie 6 te wachten met veel grotere IP-getallen, ook een grote toename."
Maar ondertussen dalen ook de kosten voor dataopslag flink. Dit erkent de XS4ALL-directeur, maar volgens hem resulteert het geheel zeker niet in kostenverlaging. "Wat KPMG aangeeft is een ondergrens. Het zal zeker hoger uitpakken in de praktijk."
Netwerk aanpassen
Het grootste bezwaar in de kostenberekening schuilt volgens Simon Hania in het negeren door KPMG van een fundamenteel probleem: de gevraagde IP-accounting is met de huidige inrichting van de netwerken niet mogelijk. Het gaat dan om het vastleggen van het bronadres, dus van de pc van de internetter of verzender van e-mail tot en met het bestemmingsadres.
"Hiervoor moeten aanpassingen in het netwerk plaatsvinden. Dat brengt flinke kosten met zich mee. Hoeveel? Dan kan ik zo niet zeggen."
Voor een provider als XS4ALL zou de investering van twee tot drie miljoen euro aanvangskosten voor de bewaarplicht verkeersgegevens circa de helft van het totale jaarlijkse budget voor investeringen vergen. En dat gaat ten kosten van nieuwe dienstverlening.
Tegen centrale opslag
Die bezwaren van providers kunnen leiden voor keuze voor 'optie 2' in het KPMG-rapport: centrale datavergaring en opslag. Dat is aanmerkelijk goedkoper. Bovendien kun je procedures voor het vertrekken van data beter bewaken dan bij providers die individueel besluiten aan wie ze wel en niet inzage geven in data.
Hania is er toch tegen gekant: "Centrale opslag lijkt me doodeng en griezelig. Je creëert een monstrum van een politiepakhuis met data. Het risico op beveiligingslekken is veel te groot."
Maar decentraal kunnen nog makkelijker zwakke plekken in beveiliging ontstaan en ben je vaak van kleine organisaties afhankelijk en weinig personen? Hania: "Zo'n organisatie gaat enkele jaren lang alle data van Nederlanders, maar ook buitenlanders die zich op het Nederlandse deel van internet begeven hebben, opslaan. Het ligt voor de hand dat er nauwe samenwerking komt met andere Europese landen en misschien met Amerika. Zie hoe dat ging met verstrekking van uitgebreide persoonlijke data van passagiers die ze nog altijd zonder meer ontvangen."
Hij doet er nog een historisch schepje bovenop: "Misschien dat het nog billijk is onder de huidige politieke omstandigheden, maar die kunnen veranderen. Herinner de jaren dertig in Duitsland waarbij een totalitair regime dan ineens alle data van burgers tot haar beschikking krijgt."
Maar die data heeft KPN toch ook voor telefonie: "Dat gaat veel minder ver dan in het internetverkeer. Daarmee kun je veel meer volgen en het moet langer worden bewaard. Dat is een buitengewoon aantrekkelijk doelwit voor kwaadwillenden."
Bits of Freedom
Providers blijven zich verzetten tegen de bewaarplicht. Hania vindt principieel dat die er niet moet komen. Ook Bits of Freedom somt in zijn jongste nieuwsbrief vandaag de bezwaren op tegen de bewaarplicht en kostenverhogingen. Het internetverkeer groeide van 25 naar 40 Gigabit per seconde en zal bij invoering van de eventuele bewaarplicht over een paar jaar nog veel meer zijn toegenomen. Bits of Freedom twijfelt aan haalbaarheid van de wensen van minister Donner.